Thêm đôi dòng về Vũ Hữu Định
và “Còn một chút gì để nhớ”


  Nguyễn Quang Tuệ        



       Mấy chục năm qua, cả ở trong và ngoài nước, đã có nhiều người viết về Vũ Hữu Định cùng bài thơ Còn một chút gì để nhớ của ông. Tác phẩm của Vũ Hữu Định, đặc biệt là sau khi được âm nhạc Phạm Duy chắp cánh, đã có sức hấp dẫn mạnh mẽ, vô hình trung trở thành một trong những “lời giới thiệu” nhẹ nhàng mà sâu lắng về Pleiku. Từ việc muốn tìm hiểu kĩ hơn về tác giả và bài thơ này, bước đầu chúng tôi đã sưu tầm, đối chiếu nhiều nguồn tư liệu, và trong bài này xin cung cấp thêm một số thông tin về tác giả, tác phẩm nêu trên đến quí bạn đọc. Tư liệu chính sử dụng là hai cuốn sách: Còn một chút gì để nhớ (tập thơ, NXB Trẻ, 1996, 94 trang, 45 bài) và Thơ Vũ Hữu Định toàn tập (in năm 2006, ở nước ngoài, 242 trang, 118 bài).

PK
Bìa sách: Thơ Vũ Hữu Định Tòan Tập và Còn Một Chút Gì Để Nhớ …


       Vũ Hữu Định tên thật là Lê Quang Trung, sinh năm 1942 tại Thừa Thiên Huế, từng sống nhiều nơi ở Tây Nguyên, lập gia đình và định cư tại Đà Nẵng. Ông làm thơ từ thập niên 1960, đăng báo rải rác. Trước 1975, Vũ Hữu Định là cán bộ xây dựng nông thôn; sau 1975, ông làm công nhân điện lực. Một đêm trăng tháng Giêng năm 1981, tại làng An Hải, bên bờ sông Hàn, Đà Nẵng, Vũ Hữu Định qua đời vì ngã từ trên lầu xuống, trong một cơn say cùng bè bạn. Trong tập Còn một chút gì để nhớ, theo những người bạn cùng thời thì Vũ Hữu Định ra đi, đã để lại rất nhiều bài thơ chưa kịp in ấn thành tập - kể cả những bài khá nổi tiếng. Vì vậy, bạn bè ông viết tiếp: “Chúng tôi là những bạn bè, những người yêu mến Vũ Hữu Định góp lòng in tập thơ này như một nén hương tưởng niệm đến một con người tài hoa, lang bạt và có đời sống rất thơ”. Về nội dung thơ Vũ Hữu Định, trong cuốn sách Thơ Vũ Hữu Định toàn tập, người giới thiệu viết: “Thơ Vũ Hữu Định quay quanh các chủ đề: quê nhà, tình bạn, tình yêu trong khát vọng một không gian rộng rãi”.

       Tên của tác phẩm này trong các cuốn sách được dẫn ở trên, đúng như chúng tôi đã viết - Còn một chút gì để nhớ. Chứ không phải như trong một số trường hợp, có người đã thể hiện khác với tiêu đề vốn có của nó, ví dụ: Một chút gì để nhớ hoặc Còn chút gì để nhớ…

PK


       Tương tự như trên, một vài câu, từ trong bài cũng có sự thể hiện không giống với những tài liệu mà chúng tôi hiện có. Có thể nêu một vài ví dụ (không viết hoa từ nào):

                     đi dăm phút đã về chốn cũ
                     một buổi chiều nào lòng bỗng bâng khuâng


       Chữ dăm thỉnh thoảng được viết thành năm, là không đúng. Hoặc:

                     nên mắt em ướt và tóc em ướt
                     da em mềm như mây chiều trong


       Từ “da” trong dòng thơ thứ hai là đúng, thay vì đôi khi được viết thành “nên” (nên em mềm như mây chiều trong).

       Dòng cuối của bài thơ này, sinh thời được tác giả viết là còn một chút gì để nhớ để quên, như các tài liệu hiện có. Nhưng đôi khi đã được “chuyển” thành còn một chút gì để nhớ để thương.
       Hai tập sách chúng tôi đang có trong tay cũng thể hiện sự không thống nhất vài từ ngữ (bên đồi và trên đồn) khi in lại bài thơ nổi tiếng nhất của Vũ Hữu Định viết về Pleiku.

       Bản in 1996 tại Việt Nam:
                     mai xa lắc bên đồi biên giới
                     còn một chút gì để nhớ để quên.


       Bản in 2006 ở nước ngoài:
                     mai xa lắc trên đồn biên giới
                     còn một chút gì để nhớ để quên


       Cuối cùng, cần nói thêm là văn bản Còn một chút gì để nhớ được trình bày trong các cuốn sách mà chúng tôi hiện có, có một vài điểm “lạ” về chính tả, cụ thể là sự viết hoa và dấu câu (không chỉ trong một bài này). Nếu không kể tiêu đề bài thơ (có bản in chữ in hoặc in hoa có bản in chữ thường) và từ “Pleiku” được viết hoa (ở dòng thơ em Pleiku má đỏ môi hồng), không có từ nào trong bài nào được viết hoa. Một điểm “lạ” nữa là bài thơ này không sử dụng bất kì dấu câu nào (không chấm, phẩy), kể cả cuối câu kết bài (đối với bản in 2006) và có duy nhất một dấu chấm câu ở vị cuối bài (đối với bản in 1996).

        Pleiku là đô thị trẻ trên cao nguyên, mặc dù vậy, đây cũng là một trong những miền đất có sức hấp dẫn đối với nhiều bộ môn nghệ thuật. Bài Còn một chút gì để nhớ của Vũ Hữu Định (và bản phổ nhạc của Phạm Duy) có thể được xem là một trong những dấu ấn đáng kể về thơ ca của thành phố này trong vòng mấy chục năm qua. Cũng vì sự yêu mến nó, mà người ta đã vô tình hoặc cố ý tạo ra thêm một số “dị bản”. Đó vừa là một sự thú vị lại cũng vừa là “một chút”… rắc rối cho những “anh khách lạ” yêu thơ đã và đang sống tại thành phố Pleiku ngày nay.


N.Q.T


------
Nguyễn Quang Tuệ - Bảo tàng tỉnh Gia Lai,
0913 418 122; 098 8585 016; quangtuepku@gmail.com







More on trong and along with cht
Secure FTPS (SSL) on the planet Go FTP FREE